پروانه موم خوار

پروانه موم خوار چیست؟

پروانه موم خوار جزو آفات مهم موم زنبور عسل محسوب شده و لارو آن باعث خسارت شدیدی در کندوی زنبور عسل خواهد شد. هر پروانه موم خوار در حدود ۵۰۰ عدد تخم می گذارد که بلافاصله بعد از تفريخ تخمها، لاروها قادر هستند از موم ها استفاده نمایند دمای مورد نیاز برای تکامل پروانه موم خوار در حدود ۳۰ درجه میباشد. لارو موم خوار اغلب خود را از چشم زنبورها دور نگه میدارد. بگونه ای که با زائده های دهان خود در داخل موم تونلهایی حفر میکند و از خود تارهایی به جای می گذارد که در آنها مدفوع لارو بصورت دانه های کروی دیده میشود. گاهاً کار تا جایی پیش میرود که تمامی موم ها مورد تهاجم این آفات قرار میگیرد فعالیت پروانه موم خوار در مناطق گرمسیر بیشتر بوده و لذا خسارت آن نیز بیشتر است. 
معمولا لاروهای پروانه موم خوار به قاب های کهنه حمله میکنند ولی احتمال حمله کردن به قاب های جدید نیز وجود دارد.
​​​​​​​پروانه موم خوار موم را هضم نمیکند و صرفا لاروها پس از خروج از تخم به موم ها حمله میکنند.

جلوگیری از  پروانه موم خوار در  زنبورستان

جهت پیشگیری از تخمگذاری پروانه موم خوار باید کندوهای ضعیف را آنقدر تنگ نمود تا همه قابها به اندازه کافی از زنبور پوشیده شود تا جایی برای نشستن و تخم گذاری پروانه پیدا نشود.

​​​​​​​نظافت قسمت داخلی کند و و رعایت اصول بهداشت میتواند تا حدود زیادی از ابتلای کندو به این آفت جلوگیری کنند.

قاب های مومی بدون جمعیت را به حال خود رها نکنید و در ظروف درب بسته نگهداری کنید.

آلودگی های انگلی مخصوصاً واروا را در زنبورستان کنترل کنید.
​​​​​​​
بعد از حمله بید موم خوار تخم های موجود در قابها را حذف کنید. به این منظور لازم است تونل های ساخته شده توسط آفت را با کاردک خراب نمود،با این کار زنبورها به تخم ها دسترسی پیدا کرده و آن ها را از کندو خارج میکنند.

​​​​​​​کندوها توسط زنبوردار بطور مرتب بازرسی شود.

اگر شما هم عسل را با موم تهیه میکنید باید مواظب باشید که عسل مومدار شما مورد هجوم پروانه موم خوار یا به عبارتی بید موم خوار قرار نگیرد.
بدین منظور عسل باموم را ترجیحا بصورت بسته بندی شده تهیه کنید تا پروانه موم خوار نتواند به داخل موم نفوذ کرده و تخم ریزی کند.

جلوگیری از  پروانه موم خوار در  منزل

خیلی از مصرف کننده ها وقتی که عسل مومدار پروانه میزند، عسل آن را جدا کرده و استفاده میکنند و موم را دور میریزند.
عسل موم دار پروانه زده  را اگر به خوبی صاف شود میتوان استفاده کرد ولی سعی کنید موم آن را دور بریزید و عسل را به خوبی فیلتر کرده و استفاده کنید. این عسل برای شما مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

آیا عسل موم کرم خورده قابل استفاده است؟

مقابله با پروانه موم خوار در زنبورستان

مقابله بیولوژیکی

اسپور باسیلوس تورنژنسیس
این باکتری در سال ۱۹۱۱ کشف شد و سالها برای حفاظت از گیاهان به کار رفته است. این باکتری تحت عنوان محصول تجاری B-401 اختصاصاً برای مقابله با بید موم خوار انتخاب شده است. باکتری اسپوری تولید می کند که حاوی سم یا توکسین است. زمانی که لارو این اسپور را بلع می کند توکسین آزاد گردیده و به دیواره روده آسیب وارد می کندکه منجر به مرگ لارو می شود. این باکتری برای مهره داران(انسان و دام) و زنبوران عسل بی ضرر است و هیچ باقیمانده ای در موم یا عسل به جا نمی گذارد

مقابله شیمیایی

(سولفور دی اکسید گوگرد) SO2
دو راه به کار گیری گوگرد شامل سوزاندن نوارهای گوگرد و اسپری کردن گاز SO2 است. این روش هنوز یکی از مؤثرترین روش های مبارزه با بید موم خوار است.
این گاز خیلی فرار بوده و در چربی قابل حل نیست و به این خاطر ضرر کمی برای زنبور، موم و عسل دارد.
در صورت نیاز به ضد عفونی کردن قاب ها توصیه می شود بعد از برداشت آن ها از کندو، یک یا دو هفته منتظر مانده تا تخم های پروانه تبدیل به لارو گردیده، سپس اقدام به درمان با گوگرد شود.( چون این ماده بر تخم های بید موم خوار بی اثر است)

اسید استیک
اسید استیک تبخیر می شود و به فوریت تخم ها و پروانه ها را می کشد.
لاروها و مخصوصاً شفیره ها، مقاومت داشته و باید برای مدت بیشتری در معرض اسید استیک قرارگیرند. لذا بر خلاف روش قبل لازم است شانها را بلافاصله بعد از خارج کردن از کلنی و قبل از تبدیل تخم به لارو در معرض اسید استیک قرار دارد.
​​​​​​​
اسید فرمیک
زنبورداران حرفه ای اسید فرمیک را برای مقابله با بید موم خوار با موفقیت به کار می گیرند. اثرات آن مشابه اسید استیک است.

لینک های مفید:

گورکن عسل خوار شجاع ترین حیوان جهان

پرنده راهنمای عسل چگونه در یافتن عسل کمک میکند؟

حیواناتی که عسل دوست دارند کدامند؟