بیماری نوزما زنبور عسل

با سلام به مجله علمی زنبورداری علی بابا خوش آمدید، در این مقاله میخواهیم به بیماری نوزما در زنبور عسل بپردازیم.
بیماری نوزما یک بیماری مهلک بوده که بلای جان زنبورها بوده و باعث نابودی آنها می‌شود.

بیماری نوزما چیست؟

عامل بیماری نوزما نوعی انگل تک یاخته ای به نام Nosema apis است.
نوزما بیماری زنبورهای بالغ بوده و علائم آن اسهال و شکم باد کرده است.
زنبورها در اثر تغذیه از غذای آلوده به اسپور نوزما بیمار می‌شوند.
این بیماری در مناطق مرطوب مانند شمال ایران از گستردگی بیشتری برخوردار است.
بیماری نوزما باعث تضعیف جمعیت کلنی شده و در نتیجه تولید محصول به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد.
اسپور بیماری نوزما از طریق دهان وارد عسلدان زنبور شده و از آنجا به روده رسیده و پس از پاره شدن غشاء روده شروع به رشد می کند و تارهایی از اسپور خارج می‌شود

راه‌های انتقال بیماری نوزما چیست؟

زنبورها از طریق تغذیه از غذای آلوده به بیماری نوزما دچار می‌شوند.
انتقال عامل بیماری از طریق آب، مدفوع زنبور بیمار، غذاهای آلوده به اسپور(هاگ) نوزما و همچنین از طریق زنبورهای نر صورت می‌گیرد.
همچنین جمعیت های ضعیف به راحتی به بیماری نوزما دچار شده در حالیکه جمعیت‌های قوی در برابر بیماری مقاومت نشان می‌دهند.
لارو زنبور عسل به این بیماری دچار نشده و فقط هنگامی که لارو تبدیل به زنبور بالغ شد، ابتلا به بیماری امکانپذیر می‌شودذ.

اسپور(هاگ) نوزما در روده میانی زنبور کامل تبدیل به فرم رویشی می‌شودو فیلامان طنابی بیرون میفرستد، که این فیلامان داخل سلول های پوششی روده فرو میروند.
با سرعت گرفتن این مکانیزم سلول های بیشتری آلوده شده و در نهایت زنبورها دیگر قادر نیستند از ذخیره پروتئینی بدن خویش استفاده نموده و به تدریج ژل رویال کمتری تولید میکنند.
در چنین شرایطی تعداد نوزادان کاهش یافته و بیماری نوزما باعث می‌شود زنبورهای جوان زودتر به جمع آوری شهد پرداخته و از عمر کوتاهی برخوردار باشند.
آب بدن آنها افزایش یافته در اثر این بیماری زنبورها بی حال شده و در کندو مانده و کثیف می‌شوند و در نهایت تلف می‌شوند.

روند بیماری نوزما چگونه است؟

علائم بیماری نوزما چیست؟

1.در فصل بهار بازسازی کلنی ها مختل شده و گاها بازسازی نمی‌شوند.
2.زنبورها ضعیف شده و توان پرواز خود را از دست داده و زمین گیر می‌شوند.
3.وجود لکه های مدفوع روی کندو بصورت رگه های قهوه ای یا خردلی.
4.مدفوع زنبور مبتلا به بیماری به حالت اسهال در می‌آید.
تشخیص بیماری از طریق میکروسکوپ و بدون میکروسکوپ امکانپذیر است. زنبور مبتلا به بیماری مقدار زیادی اسپور در سلول های جدار روده های خود داشته و این شرایط با آزمایش روی زنبور مشخص می‌شود.
در صورت کشیدن شکم زنبور، اگر روده های آن از بدن خارج شود میتوان به بیماری یا عدم بیماری زنبور پی برد.
به این شکل که اگر رنگ قهوه ای از روده ها مشخص شود، زنبور سالم بوده و در صورت سفید یا شیری بودن روده ها زنبور میتواند مبتلا به بیماری نوزما باشد.
​​​​​​​

پیشگیری و درمان بیماری نوزما چگونه است؟

برای پیشگیری از مبتلا شدن زنبورها به بیماری نوزما باید سعی شود منابع آب زنبور آلوده نباشد.
منابع مشترک آبی زنبور با دام میتواند احتمال شیوع بیماری را بالا ببرد.
همچنین سعی کنید زنبورستان شما فاصله کافی با سایر زنبورستان ها را داشته باشد.
همچنین برای جلوگیری از درگیر شدن جمعیت کلنی به بیماری نوزما باید سعی شود از مناطق پر گل برای تغذیه زنبورها بهره گرفت.
در صورت ابتلای زنبورها به بیماری نوزما می‌توان از فوماژلین و اپی مایسین و فومیدل B در محلول شربت قند در فصل بهار و پاییز استفاده نمود.

لینک های مفید

حیوانات علاقه مند به عسل کدامند؟

بزرگترین تولید کننده عسل در جهان کدام کشور است؟

پرنده سبز قبا یا پرنده زنبورخوار

پروانه موم خوار چگونه به جان کندو می‌افتد؟

آیا به سگ خودم عسل بدهم؟

جفت‌گیری زنبور عسل ملکه چگونه است؟