سلام، به مجله علمی زنبورداری علی بابا خوش آمدید.
در این مقاله قصد داریم به تخم ریزی ملکه زنبور عسل بپردازیم و ببینیم ملکه چگونه تخم میگذارد؟
ملکه در هر بار تخم گذاری چند تخم میگذارد و بطور کلی تخم‌گذاری ملکه چگونه انجام می‌ شود؟
با ما همراه باشید با مقاله: تخم ریزی ملکه زنبور عسل

وزن هر تخم و تعداد تخم‌ها در زمان تخم‌ریزی ملکه چقدر است؟

ملکه تخم هایی به وزن هر کدام ۰/۵ میلی گرم می‌گذارد یعنی وزن ۲۰۰۰ عدد آن فقط یک گرم است!
این تخمها بعد از گذشت ۷۲ ساعت تفریخ شده و لارو سفید رنگ هلالی شکلی به وزن ۰/۳ میلی گرم از آن خارج می‌شود.
لارو مزبور از غذاهای فراوانی که به وسیله زنبورهای پرستار در گذاشته می شود، به مقدار زیاد خورده و بسرعت عجیبی رشد میکند بطوریکه ۱۵۰ ساعت بعد از تولد از تخم وزنش ۵۰۰ برابر یعنی ۱۵۵ میلی گرم میشود.
لارو  برای اینکه بتواند این ازدیاد حجم فوق العاده را ممکن سازد چهار بار یعنی روزی یک بار در همین مدت پوست میاندازد.
زنبور ملکه در شکم خود دارای کیسه ذخیره اسپرم بوده و لذا بعد از جفتگیری اسپرم را در این کیسه نگهداری می کند تخم ریزی ملکه در حدود ۵۰ درصد در سال اول ۳۰ درصد در سال دوم و بقیه در سالهای بعدی صورت می گیرد.
ما قبلا در مقاله ای تحت عنوان: جفت‌گیری ملکه زنبور عسل به کیسه ذخیره اسپرم و نحوه جفتگیری ملکه پرداخته ایم.
زنبور ملکه با کیفیت معمولاً تخم گذاری را از وسط آغاز کرده و در داخل هر سلول یک تخم قرار میدهد ترتیب متوالی تخم گذاری نشان دهنده جوانی و سرحال بودن ملکه است.

بیشترین فعالیت تخم‌ریزی ملکه زنبور عسل چه زمانی از سال است؟

 بیشترین فعالیت تخم ریزی ملکه در فصل بهار و همزمان با باز شدن گل و شکوفه های گیاهان و درختان است.
در این زمان تخم ریزی ملکه در بالاترین میزان خود قرار میگیرد.
بطوری که در طول یک شبانه روز تعداد تخم ریزی آن بالغ ۲۵۰۰ عدد می رسد در این میان تغذیه مناسب ملکه از اهمیت بیشتری برخوردار است.
غذای ملکه ژل رویال است، ژل رویال را زنبورهای کارگر توسط غدد شیری خود برای ملکه ترشح میکنند و در اختیار او قرار می‌دهند.

آیا زنبورهای کارگر هم تخم‌ریزی می‌کنند؟

جالب است بدانید که زنبورهای کارگر هم تخم‌ریزی می‌کنند و بهتر است از این کار جلوگیری شود زیرا تخم زنبورهای کارگر به زنبورهای نر تبدیل شده و نظم کندو را به هم می‌ریزند.
در صورت وجود بیش از یک تخم داخل هر سلول احتمال از بین رفتن ملکه افزایش می یابد. چرا که این نوع تخمگذاری را زنبورهای کارگر انجام میدهند.
چون ملکه معمولاً در هر سلول یک تخم میگذارد، و غیر ممکن است در یک سلول دو تخم بگذارد.
با تخمگذاری زنبور کارگر، لاروهای متولد شده تماماً به زنبور نر تبدیل خواهند شد که از ملکه کندو تبعیت نخواهند کرد.
تعداد زیاد سلول‌هایی که دو تخم در آنها وجود دارد، نشان از عدم وجود ملکه در کندو است.
از دلایل دیگر جهت شناسایی وجود ملکه در داخل کندو می‌توان به آرام بودن جمعیت کلنی در کندو اشاره کرد که در نبود ملکه زنبورها معمولاً پرخاشگر هستند.
با مشاهده تخم‌های سلول می‌توان به وجود ملکه در داخل کندو اطمینان حاصل کرد.
در غیر این‌صورت باید ملکه جفت‌گیری کرده را به کندو اضافه کرد.

تفاوت آناتومی زنبور کارگر با زنبور ملکه در چیست؟

​​​​​​​تفاوت بدنی زنبور ملکه با کارگر در نحوه تخم‌ریزی به تکامل تخمدان مربوط میشود در زنبور ملکه تخمدان تکامل یافته تر و بزرگتر از زنبور کارگر است.
هر تخمدان ملکه دارای ۱۵۰ تا ۱۷۰ لوله است که در آن تخمها رشد و نمو می‌کنند.
هر یک از لوله ها در هر شبانه روز بطور متوسط ۷ عدد تخم درست می‌کنند.
در حالی که تخمدان های زنبور کارگر دارای 8 عدد لوله است که تمامی لوله ها بع تخم بر منتهی می‌شوند.
در تخم بر کانالی باز می شود که سر دیگر آن به کیسه ذخیره اسپرم ختم می شود.
تخم های رسیده و بالغ پیش از خارج شدن از بدن ملکه از جلوی دهانه این کانال عبور می‌کنند. با عبور تخمها از این نقطه و وارد نمودن فشار به کیسه اسپرم بلافاصله چندین اسپرماتوزوئید از طریق کانال خارج شده و در نهایت با تخم لقاح حاصل می‌کنند.
در صورت عدم جفتگیری ملکه و خالی بودن کیسه ذخیره اسپرم تمامی تخم ها نابارور مانده و صرفاً زنبور نر تولید خواهد شد و یا با تمام شدن اسپرم در داخل کیسه ذخیره اسپرم باز هم زنبور تولید شده نر خواهد بود.
اگر در زمان عبور تخم از تخم بر،زنبور ملکه به کیسه ذخیره اسپرم فشار وارد نیاورد، تخمها نابارور خواهند شد و در نتیجه باز هم زنبور نر تولید خواهد شد.

بعد از گذشت ۳ تا 4 روز که تخمها تبدیل به لارو میشوند زنبورهای پرستار ژله رویال را در کنار لارو می ریزند تا بعد از گذشت چندین دقیقه در داخل آن شناور شود غدد شیری در زنبورهای پرستار باعث میشود که ژله رویال در آن ترشح شده و بوسیله مجرایی به دهان زنبور ریخته شود.
لاروها با تغذیه میزان قابل توجهی ژله رویال بزرگتر شده و از حالت هلالی خارج شده و به لارو دراز تبدیل می شوند و در ادامه پیله ای به دور خود تنیده و زنبورهای موم ساز لانه لارو را با می پوشانند، بطوری ای که منافذ ورودی هوا حفظ شود.
با بسته شدن لانه عمل تغذیه متوقف شده و تا زمان تولد نیازی به تغذیه نخواهند داشت.
در ادامه پس از گذشت مدتی تبدیل به شفیره شده و در نهایت زنبور بالغ متولد خواهد شد.

از تخم‌ریزی ملکه تا تولد زنبور‌ها

لینک های مفید:

پدیده نر کشی چیست؟

اختراعات زنبورداری

تقویم زنبورداری ایران