زهر زنبور عسل

سلام، به مجله علمی زنبورداری علی بابا خوش آمدید، در این بخش میخواهیم به زهر زنبور عسل بپردازیم و ببینیم که آیا این ماده برای ما مفید است یا مضر؟ در این بخش با ما همراه باشید.

زهر زنبور عسل بوسیله غده ویژه ای در بدن زنبور عسل تولید میشود که ما قبلا در مقاله ای با نام غدد زنبور عسل درباره آن توضیح داده ایم.
غده مخصوص زهر از روز دوم بعد از تولد شروع به ترشح کرده و از روز پانزدهم تا نوزدهم کیسه زهر پر می‌شود.
PH زهر در حدود 5/2 و وزن مخصوص آن 1/3 است.
با افزایش میزان گرده گل در طبیعت کیسه های زهری زنبورها نیز رو به افزایش گذاشته و در زمان کاهش گل‌دهی گیاهان از میزان تولید زهر کاسته خواهد شد.

زهر زنبور عسل چیست؟

بطور کلی نیش در زنبور عسل یک وسیله دفاعی است که زنبور با آن از کلنی خود دفاع کرده و مانع از ورود افراد و حیوانات علاقه مند به عسل و افراد مهاجم به قلمرو خود می‌شود.
ما در مقاله ای با عنوان نیش زنبور عسل بطور کامل به این موضوع پرداخته ایم.
طول نیش زنبور عسل در هنگام نیش زدن در حدود 6 میلی متر می‌رسد، که آن را به داخل بافت بدن فرو برده و زهر را در آن تزریق می‌کند.
معمولا نیش زنبور ها به جز زنبور ملکه دارای برجستگی هایی است، که بعد از فرو بردن آن داخل بافت و بیرون کشیدن نیش، باعث پاره شدن امعاء و احشاء زنبور شده و در نهایت زنبور خودش نیز می‌میرد، این یعنی زنبور بصورت انتحاری دشمنان خود را میکشد، و جانش را در راه کلنی و به عبارتی زنبورهای دیگر کلنی خود فدا میکند!
در زمان نیش زدن زنبور فشار خون فرد کاهش یافته ولی در مقابل این نیش میتواند برای انسان مفید باشد.
ولی این را بدانید که نیش زدن هم زمان 20 زنبور عسل میتواند برای فرد غیر قابل تحمل بوده و حتی فرد را بکشد!
​​​​​​​البته که در زنبورداران بعد از گذشت زمان بدن آنها به نیش عادت کرده و تحمل آنها در مقابل نیش افزایش می‌یابد.

نیش زنبور عسل یک وسیله دفاعی ولی انتحاری!

این ماده به طور سنتی برای درمان بیماری های التهابی مانند روماتیسم استفاده می شود. با این حال، زهر به عنوان یک مکمل در درمان اختلالات عصبی، آسم و بیماری های عفونی مانند مالاریا نیز شناخته شده است.(منبع)
در مطالعاتی که انجام شده، این ماده یک محصول طبیعی است که به دلیل فواید آن برای سلامتی افراد محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
این ماده حاوی چندین مولکول فعال مانند پپتایدها و آنزیم ها است که پتانسیل مفیدی در درمان التهاب و بیماری های سیستم عصبی مرکزی مانند بیماری پارکینسون، بیماری آلزایمر و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک دارند.​​​​​​​
نشان داده شده که این ماده خواص ضد التهابی دارد و می‌تواند برای سلامت پوست مفید باشد و می تواند به درمان علائم مربوط به شرایط مختلف سلامت، مانند آرتریت روماتوئید و دردهای مفاصل کمک شایانی کند.
​​​​​​​کلینیک های زیادی در سراسر جهان وجود دارد که بیماران خود را تحت درمان با زهر زنبور عسل قرار میدهند.

آیا زهر زنبور عسل فایده دارد؟

زهر زنبور عسل هنگامی که به عنوان واکسن تزریق می شود، معمولا خطری ندارد، مگر اینکه فرد در مقابل آن حساسیت داشته باشد. همانطور که میدانید بعضی از افراد نسبت به زهر زنبور عسل حساسیت دارند.
به طور معمول، زهر زنبور عسل سمی نیست و فقط باعث درد و تورم موضعی می شود. واکنش آلرژیک زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بیش از حد نسبت به سم حساس شده و آنتی بادی برای آن تولید کند.
زهر زنبور عسل برای اکثر افراد در صورت تزریق زیر پوست توسط یک متخصص پزشکی آموزش دیده بی خطر است.
فقط برخی از افراد ممکن است در محل تزریق دچار قرمزی و تورم شوند. که آن هم مشکلی ندارد.

آیا درمان با زهر زنبور عسل بی خطر است؟

فواید زهر زنبور عسل برای پوست صورت و بدن

مطالعات علمی نشان داده اند که این ماده نقشی حیاتی در کاهش آثار پیری در پوست صورت دارد.
این ماده خطوط ریز، چین و چروک و افتادگی پوست را کاهش می دهد و پوست شما را درخشان می کند.
همچنین میتواند برای از بین بردن لکه های پوستی که در اثر آفتاب بوجود می‌آیند مفید عمل کند.
البته فوایدی که ذکر شد در مصرف زهر زنبور بصورت دوره ای با مقاصد درمانی آشکار می‌شود و فقط با یک بار نیش خوردن این علائم ظاهر نخواهد شد.

محققان زهر 312 زنبور عسل و زنبور عسل را ارزیابی کردند و دریافتند که به طرز شگفت انگیزی در از بین بردن انواع خاصی از سلول های سرطانی، از جمله آنهایی که در برخی از انواع زیر مجموعه سرطان سینه هستند، موثر عمل میکند.
ولی باز در این مورد بخصوص به مطالعات بیشتر و جامع تری نیاز است، تا تاثیر آن آشکار شود.

فواید زهر زنبور عسل برای از بین بردن سلول های سرطانی

این ماده بصورت خشک و به عنوان دارو بسیار قیمت بالایی دارد که هر کسی توانایی خرید آن را ندارد.
از آنجایی که برای جمع آوری تنها یک گرم زهر خشک زنبور به یک میلیون نیش زنبور نیاز است، این ماده بسیار گران است. دانشمندان در حال توسعه یک شکل مصنوعی از استخراج بهینه زهر از بدن زنبور برای ادامه تحقیقات خود هستند.
از طرفی هم زهر زنبور یک ماده پیچیده است و تحقیقات آزمایشگاهی در مورد کاربردهای پزشکی آن نسبتاً جدید است.
​​​​​​​به همین خاطر هنوز نیروهایی در سراسر جهان برای استخراج آن بسیج نشده اند و در اکثر کشورها زنبور را برای محصولات دیگرش از جمله: ژل رویال، بره موم، گرده گل و از همه مهمتر عسل طبیعی پرورش میدهند.

قیمت زهر زنبور عسل چرا بالا است؟

زهر زنبور عسل با کمک هورمون هایی به نام گلوکوکورتیکوئیدها از آرتروز جلوگیری می کند و میتواند پیشرفت آرتروز در مفاصل را کاهش دهد.
همچنین ماده به کاهش التهاب در مفاصل کمک شایانی می کند.
​​​​​​​استفاده از زهر زنبور عسل با کمک گلوکوکورتیکوئیدها ممکن است پیشرفت آرتریت روماتوئید التهابی را کاهش داده و باعث بهبود ورم و درد مفاصل بدن شود.

فواید زهر زنبور عسل برای مفاصل بدن

بطور این ماده و اجزای آن دارای پتانسیل های زیستی و دارویی بسیار خوبی هستند، از جمله خواص ضد سرطانی، ضد باکتریایی، ضد التهابی، ضد ویروسی، محافظ پرتویی، ضد درد، ضد آرتریت، ضد قارچی و همچنین محافظت از کبد.(منبع)
ولی برای استفاده از این ماده به عنوان دارو و استفاده از خواص درمانی آن مطالعات بیشتری نیاز است زیرا این ماده هنوز برای ما بطور کامل شناخته شده نیست.

سایر خواص زهر زنبور عسل برای انسان

لینک های مفید:

درمان بواسیر با عسل

شلغم و عسل

درمان پروستات با عسل